SÜRREALİZM

SÜRREALİZM
Sürrealizm (Gerçeküstücülük), 1924′te, Fransız şair ve akıl hastalıkları doktoru olan Andre Breton tarafından ilkeleri ortaya konulan bir sanat akımıdır.
Sürrealizm, Dadaizmin akla, mantığa ve yerleşik kurallara isyan görüşünden hareket eden; bilinçaltının karmaşık dünyasını sanata aktarmayı amaçlayan bir akımdır. Sürrealist sanatçılar, bilinçaltı düşüncelerin sanata aktarılmasında psikolojide yeni çığırlar açan Freud’un “psikanaliz kura-mf’ndan geniş ölçüde etkilenmiş ve yararlanmışlardır.
Psikolog Freud’a göre, insanın bilinçaltında gizlenmiş kuşkuları, eğilimleri, arzuları… rüyalarda bütün çıplaklığı ile kendini gösterir; sürrealistler bunu “düşüncenin gerçek faaliyeti” olarak görürler. Onlara göre gerçek sanat eserleri bu faaliyetin yazılmasıyla ortaya çıkabilir.
Bilinçaltı, sanatın gerçek kaynağıdır. Aklın ve mantığın kontrolünde yazılan eserler sahtedir.Sürrealistler “düşüncenin gerçek faaliyeti”ni yakalamak için ipnotizma seansları düzenlemişler, bu seanslarda ortaya çıkan düşünceleri dergilerde yayımlamışlardır.
Rüya hikâyeleri, “ruhsal otomizm”e dayalı yazılar sürrealistlerin üzerinde durdukları diğer konulardır.
Sürrealist şiire göre, muhakeme, irade; zevk gibi bilinçli çabalar sürrealist bir eserin doğuşuna engeldirler. Onlar gerçek sanat eserinin, bilinç dışı, bir anda, otomatik biçimde doğabileceğine inanırlar.
Sürrealistler içakışın devamını engellediği için noktalama işaretlerine karşı çıkmışlardır. Müzik dışında, hemen bütün sanat dallarında etkili olan Sürrealizm, II. Dünya Savaşı’ndan sonra yerini Egzistansiyalizm (var oluşçuluk) e bırakmıştır.
Türk edebiyatında Garip topluluğunun bazı sanatçıları ile İkinci Yeni topluluğun bazı şairleri Sürrealizmden etkilenmişlerdir.

Sürrealizmin Önemli Sanatçıları:

Andre Breton - şiir
Paul Eluard - şiir
Louis Aragon - şiir

YALNIZ DEĞİLİM

Yüklü
Dudakların tüyden hafif yemişleriyle
Giyimli
Bin bir değişik çiçekle
Anlı şanlı
Kollarında güneşin
Mutlu
Bir tanıdık kışla
Hoşnut
Bir damlasıyla yağmurun
Güzel
Tanyerinin aydınlığınca
İçten bağlı
Bir bahçenin sözünü ediyorum
Düş kuruyorum
Seviyorum düpedüz